غافقی

غافقی . [ ف ِ قی ی ] (اِخ ) ابوسعید عبدالرحمن بن عبداﷲبن بشربن الصارم الغافقی امیراندلس ، یکی از فرماندهان بزرگ دلیر و جنگجو است که اصلش از غافق (از قبایل یمن ) است و در زمان سلیمان بن عبدالملک اموی نزد او رفت و در ایامی که موسی بن نصیر و فرزندش عبدالعزیز در اندلس اقامت داشتند به ایشان پیوست و سپس بفرماندهی سپاهیان ساحل شرقی اندلس تعیین گشت و پس از کشته شدن سمح بن مالک در سال (102 هَ. ق .) شماره ٔ کسانی که گرد او جمع شده بود بسیار شد، در این هنگام به اربونة رفت و در آن جا مسلمانان او را به امارت خود انتخاب کردند و والی افریقا هم امارت او را تثبیت کرد، چندی بعد بین او و عنبسةبن سحیم که یکی از فرماندهان و امرای جیش بود اختلاف و معارضه ای رخ داد که بر اثر آن عبدالرحمن معزول گشت و عنبسة به جای او تعیین گردید. عبدالرحمن چندی صبر کرد وبا سپاهیان جنگجوی خود مشغول جنگ بود تا هنگامی که هشام بن عبدالملک او را به فرمانروایی اندلس برگزید سال (112 هَ . ق .) در این هنگام عبدالرحمن به همه جای اندلس رفت و برای فتح غالیا که در آن زمان به زمین بزرگ معروف بود و اکنون کشور فرانسه است آماده گشت ، و برای انجام این منظور جنگجویان عرب را از شام و یمن و مصر و افریقا به یاری خود خواست ، عده ٔ کثیری روی آوردند و به کمک ایشان بر جبال برانس (پیرنه ) تاخت و به همه ٔ نقاط دو ناحیه ٔاکیتانیة (اکیتن ) و بورغونیه (بورگنی ) رفت و بر شهر بردو مستولی گشت و سپاهیان شارل مارتل را عقب راند و قصد پیشروی سریع داشت ، ولی شارل سپاه بزرگی از مردم غالیا و ژرمن فراهم و از پیشرفت وی ممانعت کرد، جنگی خونین در نزدیکی رودخانه ٔ لوار بین او و شارل درگرفت و در این جنگ عبدالرحمن کشته شد. پایتخت اندلس در ایام امارت او شهر قرطبه بود، و پل مشهور قرطبه که از حیث وسعت و بزرگی و برجها بسیار معروف است از بناهای وی میباشد. (الاعلام زرکلی ج 2 صص 497 - 498).