ترجمه مقاله

فتوتروپیسم

لغت‌نامه دهخدا

فتوتروپیسم . [ف ُ تْرُ / ت ُ رُ ] (فرانسوی ، اِ) نورگرایی . ساقه ٔ نباتات پیوسته بطرف روشنایی میرود، چنانکه گلدانهائی که در اتاق گذاشته میشوندو مدتی میمانند ساقه های آنها بطرف روشنایی خم میشود. چیزی که موجب انحراف گیاه میشود مطابق تجربه های متعدد دانشمندان هلندی در قسمتهای انتهایی ساقه و ریشه اثر میکند و همین نقاط انتهایی است که انحراف پیدا میکند. مطابق تجربه های ونت اگر نوک ساقه یا ریشه بریده شود، انحراف پدید نخواهد آمد، زیرا که ماده ٔ رویشی که آن را هرمن گویند تولید نمیشود. از دانه گندمی که تازه جوانه زده ساقه ای بیرون می آید به شکل استوانه که آن را می توان لوله ٔ بسته ای تصور کرده و تأثیرژئوترپیسم و فتوترپیسم در آن واضح است ولی اگر دو یا سه میلیمتر از انتهای آن بریده شود انحرافی در آن پدید نخواهد آمد ولی میتوان قسمت بریده شده را بر روی قطعه ای از ژلوز قرار داد و هرمن آن را در ژلوز گرفت . چون سر لوله ٔ گندمی را ببرند و قطعه ای از ژلوز هرمن دار به روی آن نهند، چنانکه به همه ٔ قسمت های بریده شده تماس پیدا کند، لوله مستقیم بالا میرود ولی اگر ژلوز را به قسمی قرار دهند که به یک طرف لوله تماس داشته باشد لوله فقط از طرفی منحرف میشود که هرمن رویشی در آن اثر کرده است . (از گیاه شناسی گل گلاب ص 113).
ترجمه مقاله