لایقاس

لایقاس . [ ی ُ ] (ع جمله ٔ فعلیه ) (از: لا + یقاس ) قیاس کرده نشود. اشاره است به مثل «لایقاس الملائکة بالحدادین ». و این مثل از آنجاست که چون آیه ٔ «علیها تسعة عشر» (قرآن 30/74) (یعنی دربانان دوزخ نوزده تن اند) نازل شد یکی از کفار عرب به یاران خود گفت که این نقلی نیست ، من کار هجده تن از ایشان را کفایت کنم شما هم کار یکتن را بسازید. ابوبکر چون این بشنید گفت لایقاس الملائکة بالحدادین ؛ یعنی ملائکه را با دربان این دنیا قیاس نتوان نمود و حداد به معنی دربان است و از آنگاه باز این کلمه مثل گردیده است . (لباب الالباب عوفی ج 1 ص یه و یو). ابوالفتوح رازی در تفسیر آرد: و عبداﷲ عباس گفت و قتاده و ضحاک ، چون این آیه آمد ابوجهل قریش را گفت نمی شنوید که محمد (ص ) چه می گوید؟ میگوید خازنان دوزخ نوزده باشند و شما لشکری از شجاعان به هر ده مرد یکی را دفع نتوانید کردن و ابوالاسدبن کندةبن اسدبن خلف الجحمی گفت من هفده را کفایت کنم شما دو را کفایت کنید، خدای تعالی این آیه ٔ فرستاد «و ما جعلنا اصحاب النار الا ملئکة» (قرآن 31/74). (تفسیر ابوالفتوج رازی ص 427 ج 5).