ماکو

ماکو. (اِخ ) شهر ماکو در گوشه ٔ شمال غربی آذربایجان در دامنه ٔ کوه نوح کوچک واقع شده است و ارتفاعات و دره های حاصلخیز دارد و موقعیت جغرافیایی و نظامی آن مهم است . بنای شهر ماکو عجیب است بدین معنی که در دامنه ٔ کوهی واقع شده که قسمتی از آن ، شهر را مانند چتر احاطه کرده است . ارتفاع ماکو از سطح دریا 1294 متر است . (از جغرافیای سیاسی کیهان ص 154-157). شهر ماکو در 909 هزارگزی شمال غربی تهران و 285 هزارگزی شمال غربی ارومیه (رضائیه ) واقع است و مختصات جغرافیایی آن به شرح زیر است : طول 44 درجه و 30 ثانیه ، عرض 39 درجه و 18 دقیقه و 1294 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. اختلاف ساعت آن با تهران 25 دقیقه و 36 ثانیه است یعنی 12 ظهر ماکو ساعت 12 و 25 دقیقه و 36 ثانیه ٔ تهران است . هوای آن در زمستان معتدل و در تابستان به علت وجود کوههای سنگی در اطراف شهر گرم تر می باشد. سکنه ٔ این شهر به تجارت و دادوستد اشتغال دارند. شهر ماکو در دره ای که رودخانه ٔ زنگمار در آن جریان دارد واقع شده و قسمتی از روخانه های شهر در زیر یک تخته سنگ عظیم که مثل چتر بالای خانه ها را فرا گرفته ، بنا شده است . ماکو در قدیم قلعه ای بیشتر نبوده است . این قلعه که قابان نامیده می شد پناهگاه عده ای از دزدان و راهزنان بوده است . در زمان شاه عباس کبیر این راهزنان و اشرار قلع و قمع شدند و سپس اساس شهر ماکو پی ریزی شد.بنای شهر باستناد ابیاتی که بر تخته سنگی کنده شده است سال 1052 قمری است . ماکو چندین عمارت معروف داردو از جمله ٔ آنها ساختمان باغچه چوق است که از عمارات معروف آذربایجان بشمار می رود. شهر ماکو دارای فرمانداری ، شهرداری ، بخشداری ، مرزبانی ، ژاندارمری ، پادگان نظامی ، بانک ، فرهنگ ، پست و تلگراف و تلفن ، آمار و ثبت اسناد، و اداره ٔ کشاورزی و بهداری و راه و دارایی و دخانیات می باشد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4). شهر ماکو طبق سرشماری آبان ماه 1345، هفت هزار تن سکنه داشته است . (از نشریه ٔ آمار ایران آبان ماه 1345 ج 54). و رجوع به جغرافیای سیاسی کیهان ص 154-157 شود.