محلات

محلات . [ م َ ح َل ْ لا ] (اِخ ) نام شهرستانی است ،در 265هزارگزی جنوب باختری تهران و 28هزارگزی باختردلیجان و 6 هزارگزی شمال راه دلیجان به خمین . در دامنه ٔ کوه سرچشمه واقع است و مرکز آن نیز که شهرکی است همین نام دارد و از دو قصبه ٔ بالا و پائین تشکیل شده و در حدود 12500 تن سکنه دارد. عده ٔ قرای محلات 55 و جمعیت کل حدود 228000هزار نفر است . محلات سابقاً مرکز بخش و تابع شهرستان گلپایگان بوده در سال 1326 هَ.ش . تبدیل به شهرستان شد. بخش خمین و دلیجان تابع این شهرستان است . آثار باستانی محلات به شرح زیر است : الف : محراب امام زاده یحیی که اداره ٔ باستان شناسی تاریخ بنای آن را در سال 709 هَ . ق . ثبت نموده است . ب :بنای دو امام زاده جنب یکدیگر یکی در پائین به نام شاهزاده موسی و دیگری عبداﷲ که از بناهای دوره ٔ صفویه است . ج : قلعه ٔ معروف آقاخان محلاتی ، واقع در شمال محلات پائین قلعه ای مهم و قدیمی است و مساحت داخل قلعه در حدود یکصدهزار متر مربع و دارای باغ و ساختمانهای قابل ملاحظه است . (از فرهنگ جغرافیائی ایران ج 1).