ترجمه مقاله

مستنصریه

لغت‌نامه دهخدا

مستنصریه . [ م ُ ت َ ص ِ ری ی َ ] (اِخ ) نام مدرسه ای در بغداد که المستنصر باﷲ عباسی آن را بساخت و آثار آن هنوز پابرجاست . (از المنجد چ بیستم ). این مدرسه که به سال 632 هَ . ق . ساخته شده و برای تدریس مذاهب اربعه ٔ اسلامی بود، بعدها جزء مدرسه ٔ نظامیه شد و هم اکنون جزو آثار باستانی عراق زیر نظر اداره ٔ آثار قدیم از آن محافظت می شود و از جمله بناهای معدودی است که از عهد عباسی برجای مانده . (تاریخ عرب ترجمه ٔ ابوالقاسم پاینده ص 527) : و در او [ در بغداد ] مدارس خانقاه بسیار است منها نظامیه که ام المدارس است و مستنصریه که خوشترین عمارت آنجا است . (نزهةالقلوب ج 3 ص 35).
نیست چون بغداد شهری در همه روی زمین
باز چون مستنصریه در همه بغداد نیست
چارحد آن به نور چار مذهب روشن است
حبذا جائی که مثلش در دو و هفتاد نیست .

(یادداشت مرحوم دهخدا).


ترجمه مقاله