مله
لغت‌نامه دهخدا
مله . [ م َل ْ ل َ / ل ِ م َ ل َ / ل ِ ] (اِ) قسمی پارچه شبیه به کرباس . نسیجی از پنبه شبیه به کرباس . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). نام قسمی پارچه ٔ خاکی رنگ بوده . (از فرهنگ فارسی معین ) (از فرهنگ نظام ) : خود رنگ و مله ٔ نائینی در این روزگار بی نظیر است . (تذکره ٔ دولتشاه در ترجمه ٔ عبدالقادر نائینی ).
از همه رختی به بر می کنی مله
هیچ رنگی به ز رنگ خاک نیست .
مله را آستر حنقی و والا نرسد
همه کس را به جهان منصب والا نرسد.
به صوف ارچه بود رشک خاکسار مله
سموریقه و گوی طلا خداداد است .
چشمهای الجه باز به روی مله ای است
همچو عاشق که کند دیده به روی دلدار.
اطلس ماویت آب است روان وین دریاب
مله ٔ خاک که آن است لباس ابرار.
ارمک و قطنی و عین البقر و رومی باف
مله ٔ میلک و لالایی بی حد و شمار.
|| سفید خودرنگ . کِرِم . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : خشینه ... به معنی سفید و خودرنگ هم به نظر آمده است که آن را مَلّه گویند. (برهان ، ذیل خشینه ). || قسمی از پنبه که زرد خودرنگ است . (ناظم الاطباء).
از همه رختی به بر می کنی مله
هیچ رنگی به ز رنگ خاک نیست .
نظام قاری (از فرهنگ نظام ).
مله را آستر حنقی و والا نرسد
همه کس را به جهان منصب والا نرسد.
نظام قاری (ایضاً).
به صوف ارچه بود رشک خاکسار مله
سموریقه و گوی طلا خداداد است .
نظام قاری (دیوان ص 40).
چشمهای الجه باز به روی مله ای است
همچو عاشق که کند دیده به روی دلدار.
نظام قاری (دیوان ص 14).
اطلس ماویت آب است روان وین دریاب
مله ٔ خاک که آن است لباس ابرار.
نظام قاری (دیوان ص 11).
ارمک و قطنی و عین البقر و رومی باف
مله ٔ میلک و لالایی بی حد و شمار.
نظام قاری (دیوان ص 15).
|| سفید خودرنگ . کِرِم . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) : خشینه ... به معنی سفید و خودرنگ هم به نظر آمده است که آن را مَلّه گویند. (برهان ، ذیل خشینه ). || قسمی از پنبه که زرد خودرنگ است . (ناظم الاطباء).
