ن و القلم

ن و القلم . [ نون ْ وَل ْ ق َ ل َ ] (اِخ ) نام سوره ٔ 68 قرآن کریم که نامهای دیگرآن «قلم » و «نون » است و این سوره هزار و دویست و پنجاه و شش حرف و سیصد کلمت [ است و ] پنجاه ودو آیت جمله به مکه فرودآمد به قول بیشتر مفسران ، ابن عباس و قتاده گفتند: از اول سورة تا «سنسمه علی الخرطوم » به مکه فرودآمد و از اینجا تا «و لعذاب الاَّخرة اکبر لوکانوا یعلمون » به مدینه فرودآمد و از اینجا تا «فهم یکتبون » به مکه فرودآمد و از اینجا تا «فجعله من الصالحین » به مدینه فرودآمد و از اینجا تا به آخر سوره به مکه فرودآمد. (کشف الاسرار ج 10 ص 185). «قراء خلاف کردند در [ نون ]، بعضی اظهار کردند و بعضی اخفاء و عبداﷲبن عباس نون خواند به کسر نون علی اظهار حرف القسم . و عیسی بن عمرو خواند به فتح علی اضمار فعل ، ای اقرء النون ، مفسران در معنی او خلاف کردند: مجاهد ومقاتل و ... گفتند که آن ماهی است که زمین بر پشت او نهاده است اول چیزی که خدای تعالی بیافرید قلم بود بر لوح برفت با آنچه خواست بودن . آنگه بخاری از آب برآورد و از آن بخار آسمان بیافرید، آنگه نون بیافرید، آن ماهی که زمین بر پشت او نهاده است و زمین بر پشت او بنهاد، نون بجنبید و زمین را بجنبانید...» (تفسیر ابوالفتوح رازی ج 10 ص 93). النون ؛ الحوت و الدواة، جمعه نینان . (دائرة المعارف القرن عشرین ج 10).