پریچهره
لغت‌نامه دهخدا
پریچهره . [ پ َ چ ِ رَ/ رِ ] (ص مرکب ) که چهره و سیمای پری دارد. پریچهر.پریروی . بسیارزیبا. بسیارجمیل . خوبروی :
چو گشت آن پریچهره بیمار غنج
ببرید دل از سرای سپنج .
پریچهره فرزند دارد یکی
کز او شوختر کم بود کودکی .
نیابم همی زین جهان بهره ای
بدیدار فرخ پریچهره ای .
سه خواهر ز یک مادر و یک پدر
پریچهره و پاک و خسروگهر.
پریچهره را بچه بد در نهان
از آن شاد شدشهریار جهان .
پریچهره را بچه بد در نهان
از آن خوب رخ شادمان شد جهان .
پریچهره سیندخت در پیش سام
زبان کرد گویا و دل شادکام .
بپاسخ سیاوخش نگشاد لب
پریچهره برداشت از رخ قصب .
پریچهره بر گاه بنشست پنج
همه در سران تاج و در زیر گنج .
ز رومی همان نیز خادم چهل
پریچهره و شهره و دل گسل .
وزان پس بیامد بشادی نشست
پریچهره پیش اندرون می بدست .
که ترکان بدیدن پریچهره اند
بجنگ اندرون پاک بی بهره اند.
که آرد پریچهره ٔ می گسار
نهد بر کف دادگر شهریار.
بیامد پریچهره ٔ می گسار
یکی جام بر کف بر شهریار.
پریچهره هر روز صد چنگ زن
بشادی بدرگه شدی انجمن .
بگیریم ازیشان پریچهره چند
بنزدیک خسرو شویم ارجمند.
پریچهره بینی همه دشت و کوه
بهر سو بشادی نشسته گروه .
همه خوردنی شان ز مردم بدی
پریچهره ٔ هر زمان گم بدی .
چو رستم بدان سان پریچهره دید
ز هر دانشی نزد او بهره دید.
بر آن انجمن شاد بنشاندند
وزان پس پریچهره را خواندند.
پریچهره گریان ازو بازگشت
اباانده و درد انباز گشت .
کجا آن پریچهرگان جهان
کز ایشان بدی شاد جان مهان .
کجا آن پریچهرگان جهان
کزیشان نبینم بگیتی نشان .
پریچهرگان رد برد داشتند
بشادی شب و روز بگذاشتند.
پریچهرگان پیش خسرو بپای
سر زلفشان بر سمن مشک سای .
خوشا عاشقی خاصه وقت جوانی
خوشا با پریچهرگان زندگانی .
که هست این عروسی بمهر خدای
پریچهره ای سعتری منظری .
سوی باغ با دایه ناگه ز در
درآمد پریچهره ٔ سیم بر.
نگاری پریچهره کز چرخ ، ماه
نیارد درو تیز کردن نگاه .
پریچهره را دید جم ناگهان
بدو گفت : ماها چه بینی نهان ؟.
وشاقی پریچهره در خیل داشت
که طبعش بدو اندکی میل داشت .
پریچهره را هم نشین کرد و دوست
که این عیب من گفت و یار من اوست .
که ناگه نظر زی یکی بنده کرد
پریچهره در زیر لب خنده کرد.
نرفته ز شب هم چنان بهره ای
که ناگه بکشتش پریچهره ای .
طبیبی پریچهره در مرو بود
که در باغ دل قامتش سرو بود.
پریچهره ای بود محبوب من
بدو گفتم ای لعبت خوب من .
ببرد از پریچهره ٔ زشت خوی
زن دیوسیمای خوش طبع گوی .
آن ترک پریچهره که دوش از بر ما رفت
آیا چه خطا دید که از راه خطا رفت .
چو گشت آن پریچهره بیمار غنج
ببرید دل از سرای سپنج .
رودکی .
پریچهره فرزند دارد یکی
کز او شوختر کم بود کودکی .
ابوشکور.
نیابم همی زین جهان بهره ای
بدیدار فرخ پریچهره ای .
فردوسی .
سه خواهر ز یک مادر و یک پدر
پریچهره و پاک و خسروگهر.
فردوسی .
پریچهره را بچه بد در نهان
از آن شاد شدشهریار جهان .
فردوسی .
پریچهره را بچه بد در نهان
از آن خوب رخ شادمان شد جهان .
فردوسی .
پریچهره سیندخت در پیش سام
زبان کرد گویا و دل شادکام .
فردوسی .
بپاسخ سیاوخش نگشاد لب
پریچهره برداشت از رخ قصب .
فردوسی .
پریچهره بر گاه بنشست پنج
همه در سران تاج و در زیر گنج .
فردوسی .
ز رومی همان نیز خادم چهل
پریچهره و شهره و دل گسل .
فردوسی .
وزان پس بیامد بشادی نشست
پریچهره پیش اندرون می بدست .
فردوسی .
که ترکان بدیدن پریچهره اند
بجنگ اندرون پاک بی بهره اند.
فردوسی .
که آرد پریچهره ٔ می گسار
نهد بر کف دادگر شهریار.
فردوسی .
بیامد پریچهره ٔ می گسار
یکی جام بر کف بر شهریار.
فردوسی .
پریچهره هر روز صد چنگ زن
بشادی بدرگه شدی انجمن .
فردوسی .
بگیریم ازیشان پریچهره چند
بنزدیک خسرو شویم ارجمند.
فردوسی .
پریچهره بینی همه دشت و کوه
بهر سو بشادی نشسته گروه .
فردوسی .
همه خوردنی شان ز مردم بدی
پریچهره ٔ هر زمان گم بدی .
فردوسی .
چو رستم بدان سان پریچهره دید
ز هر دانشی نزد او بهره دید.
فردوسی .
بر آن انجمن شاد بنشاندند
وزان پس پریچهره را خواندند.
فردوسی .
پریچهره گریان ازو بازگشت
اباانده و درد انباز گشت .
فردوسی .
کجا آن پریچهرگان جهان
کز ایشان بدی شاد جان مهان .
فردوسی .
کجا آن پریچهرگان جهان
کزیشان نبینم بگیتی نشان .
فردوسی .
پریچهرگان رد برد داشتند
بشادی شب و روز بگذاشتند.
فردوسی .
پریچهرگان پیش خسرو بپای
سر زلفشان بر سمن مشک سای .
فردوسی .
خوشا عاشقی خاصه وقت جوانی
خوشا با پریچهرگان زندگانی .
فرخی .
که هست این عروسی بمهر خدای
پریچهره ای سعتری منظری .
منوچهری .
سوی باغ با دایه ناگه ز در
درآمد پریچهره ٔ سیم بر.
اسدی (گرشاسب نامه ).
نگاری پریچهره کز چرخ ، ماه
نیارد درو تیز کردن نگاه .
اسدی (گرشاسب نامه ).
پریچهره را دید جم ناگهان
بدو گفت : ماها چه بینی نهان ؟.
اسدی (گرشاسب نامه ).
وشاقی پریچهره در خیل داشت
که طبعش بدو اندکی میل داشت .
سعدی (بوستان ).
پریچهره را هم نشین کرد و دوست
که این عیب من گفت و یار من اوست .
سعدی (بوستان ).
که ناگه نظر زی یکی بنده کرد
پریچهره در زیر لب خنده کرد.
سعدی (بوستان ).
نرفته ز شب هم چنان بهره ای
که ناگه بکشتش پریچهره ای .
سعدی (بوستان ).
طبیبی پریچهره در مرو بود
که در باغ دل قامتش سرو بود.
سعدی (بوستان ).
پریچهره ای بود محبوب من
بدو گفتم ای لعبت خوب من .
سعدی (بوستان ).
ببرد از پریچهره ٔ زشت خوی
زن دیوسیمای خوش طبع گوی .
سعدی (بوستان ).
آن ترک پریچهره که دوش از بر ما رفت
آیا چه خطا دید که از راه خطا رفت .
حافظ.
