پیچاندن
لغت‌نامه دهخدا
پیچاندن . [ دَ ] (مص ) خم کردن . خماندن . پیچش دادن . تاب دادن . پیچیدن (در معنی متعدی ). گردانیدن . تافتن . بگردانیدن :
بدان تا بباید بدین روی کوه
نپیچاند از ما گروهاگروه .
بپیچاند آنرا که خود پرورد
اگر بیهش است و اگر با خرد.
نه کوشیدنی کان تن آرد برنج
روان را بپیچانی از آز و گنج .
مکش مرمرا کت سرانجام کار
بپیچاند از خون من روزگار.
بپیچاند آنرا که بیشی کند
وگر چند بیشی ز پیشی کند.
کارم همه بخت بد بپیچاند
در کام زبان همی چه پیچانم .
اندیشه مکن بکارها در بسیار
کاندیشه ٔ بسیار بپیچاندکار.
رجل ٌ کث ّ؛ مرد... پیچان ریش . عقص ؛ پیچان گردانیدن شاخ گوسفند. (منتهی الارب ).
- سر پیچاندن از ؛ از طاعت بدر رفتن . عاصی شدن بر. گردن ننهادن . تمرد کردن :
نیابی جز این نیز پیغام من
وگر سر بپیچانی از کام من .
بیاید بنزد تو ای پرهنر
مپیچان ز گفتار او هیچ سر.
- سر کسی را پیچاندن ؛ وی رابوعده ٔ دروغ فریفتن . او را بدفعالوفت فریب دادن .
- پیچاندن دل ؛ مضطرب ساختن . مشوش گردانیدن :
بکوشد مگر دل بپیچاندم
ببیشی لشکر بترساندم .
- پیچاندن سخن ؛ منحرف ساختن . بعمدا بر وجهی نه راست ادا کردن . در کش و قوس افکندن .
بدان تا بباید بدین روی کوه
نپیچاند از ما گروهاگروه .
فردوسی .
بپیچاند آنرا که خود پرورد
اگر بیهش است و اگر با خرد.
فردوسی .
نه کوشیدنی کان تن آرد برنج
روان را بپیچانی از آز و گنج .
فردوسی .
مکش مرمرا کت سرانجام کار
بپیچاند از خون من روزگار.
فردوسی .
بپیچاند آنرا که بیشی کند
وگر چند بیشی ز پیشی کند.
فردوسی .
کارم همه بخت بد بپیچاند
در کام زبان همی چه پیچانم .
مسعودسعد.
اندیشه مکن بکارها در بسیار
کاندیشه ٔ بسیار بپیچاندکار.
مسعودسعد.
رجل ٌ کث ّ؛ مرد... پیچان ریش . عقص ؛ پیچان گردانیدن شاخ گوسفند. (منتهی الارب ).
- سر پیچاندن از ؛ از طاعت بدر رفتن . عاصی شدن بر. گردن ننهادن . تمرد کردن :
نیابی جز این نیز پیغام من
وگر سر بپیچانی از کام من .
فردوسی .
بیاید بنزد تو ای پرهنر
مپیچان ز گفتار او هیچ سر.
فردوسی .
- سر کسی را پیچاندن ؛ وی رابوعده ٔ دروغ فریفتن . او را بدفعالوفت فریب دادن .
- پیچاندن دل ؛ مضطرب ساختن . مشوش گردانیدن :
بکوشد مگر دل بپیچاندم
ببیشی لشکر بترساندم .
فردوسی .
- پیچاندن سخن ؛ منحرف ساختن . بعمدا بر وجهی نه راست ادا کردن . در کش و قوس افکندن .
