ترجمه مقاله

چایکوفسکی

لغت‌نامه دهخدا

چایکوفسکی . [کُف ْ ] (اِخ ) پیوتر ایلئیچ . آهنگساز بزرگ روس ، در تاریخ 7 ماه مه سال 1840 م . متولد شده و در 6 ماه نوامبر سال 1893 درگذشته است . زادگاه وی دهی بود که اکنون شهر «وتکینسک » نامیده میشود و جزء جمهوری «اودمورت » میباشد. پدر چایکوفسکی مهندس معدن و رئیس کارخانه ٔ فلزسازی بود. چایکوفسکی از زمان کودکی نواختن پیانو را فراگرفت . وی در سال 1859 مدرسه ٔ حقوق را در شهر «پترزبورگ » بپایان رساندو در وزارت دادگستری مشغول کار شد و نخستین آزمایشهای او در تصنیف قطعات موسیقی مربوط بهمان زمان است . در سال 1861 چایکوفسکی وارد کلاس های انجمن موسیقی روسیه شد و این کلاس ها در سال 1862 مبدل به کنسرواتوار «پترزبورگ » گردید. نامبرده از استادانی چون «ن . ای . زارمبا» و «آ. گ . روبینشتئین » قسمت های مختلف موسیقی وتصنیف موزیک را می آموخت و در سالهائی که در کنسرواتوار مشغول تحصیل بود چند اثر سمفونیک تصنیف کرد که اوورتور «توفان رگباری » از همه مهمتر است . چایکوفسکی در ماه دسامبر سال 1865 کنسرواتوار را با امتیاز عالی تمام کرد و بعنوان رساله ٔ خود «کانتانی » را از روی قصیده ٔ معروف «بسوی شادی » اثر «ف . شیللر» تصنیف و ارائه نمود. در اوایل سال 1866 چایکوفسکی بشعبه ٔ انجمن موسیقی روسیه در مسکو دعوت شد که تئوری موسیقی را درس بدهد و کلاسهای موسیقی انجمن در پائیز همان سال مبدل به کنسرواتوار مسکو گردید. درسال 1866 سمفونی اول موسوم به «تخیلات زمستان » و در سالهای 1867 - 1868 اوپرای «سردار» را طبق نمایشنامه ٔ «رؤیای رود ولگا» اثر «آ. ن . آستروفسکی » تصنیف کرد و این اوپرا نخستین بار در تاریخ 30 ژانویه ٔ سال 1869 در تآتر بزرگ مسکو نمایش داده شد. وی در سال 1868 منظومه ٔ سمفونیکی تحت عنوان «فاتوم » (تقدیر) تنظیم کرد. و در همین زمان آهنگساز مزبور مقداری پیس های مخصوص پیانو و رومانس تصنیف کرد و برای نواختن متجاوز از 50 آواز ملی روسی با پیانو (چهار دستی ) نوت ساخت . در سال 1868 با عده ای از آهنگسازان جوان «پترزبورگ » یعنی اعضاء انجمن موسیقی «بالاکی رف » (موسیقی دان معروف ) که به «گروه توانا» شهرت داشتند دوست شد. چایکوفسکی از راهنمایی های «بالاکی رف » پیروی کرده ، در سال 1869 اوورتور- فانتزی «رومئو و ژولیت » را از روی نوشته ٔ شکسپیر ساخت . چایکوفسکی به آثار تاریخی ملی توجه داشت و بهمین سبب بساختن آثاری مانند: اوپرای «آپریچنیک » (فدائیان تسار)از روی تراژدی «لاژچنیکوف » و اوپرای «واکولا آهنگر» از روی داستان «شب قبل از میلاد مسیح » اثر «ن . و. گوگول » و موزیک برای نمایشنامه ٔ «دختر برفی » اثر«آ. ن . آستروفسکی » و بالت «دریاچه ٔ درنا» و سمفونی های دوم و سوم و فانتزی سمفونیک «توفان » از روی اثر «شکسپیر» و آثار زیاد دیگر اشتغال ورزید. در سال 1868 نخستین بار بعنوان نقاد موسیقی درمطبوعات بنگارش مطالب انتقادی پرداخت و در سال 1871بر اثر تجربیات آموزشی که اندوخته بود کتاب درسی دررشته ٔ هارمونی (هم آهنگی ) را تألیف و منتشر کرد. در سال 1877 لطمه ٔ روحی شدیدی باو وارد شد و نامبرده از کرسی استادی کنسرواتوار کناره گیری کرد و در پائیزسال 1878 کنسرواتوار را بکلی ترک گفت . پس از آن غالباً یا در دهکده یا در خارج روسیه زندگی میکرد و بیشتر اوقات خود را در سویس و ایتالیا میگذراند. تصنیف سمفونی چهارم در سال 1877 و اوپرای «یئوگئنی - آنئگین » از روی رمان «پوشکین » از موفقیت های مهم زندگانی او است . پس از آن وی در سالهای 1878 - 1879 اوپرای «دوشیزه ٔ اورلئآن » از روی اثر «ف - شیللر» و اوپرای «مازه پا» را از روی منظومه ٔ «پوشکین » با آثار متعدد دیگر بوجود آورد. درسال 1885 چایکوفسکی بسمت مدیر شعبه ٔ انجمن موسیقی روسیه در مسکو انتخاب گردید. در آن موقع شهرت او جهانگیر شده بود و از همان تاریخ نامبرده حومه ٔ شهر کوچک «کلین » را برای اقامت دائمی خود انتخاب کرد و در سال 1892 در داخل آن شهر عمارت کوچک دو اشکوبه ای برای سکنای خود اجاره نمود. در سالهای آخر عمر چایکوفسکی بکار رهبری ارکستر اهمیت زیاد میداد و در 19 ژانویه ٔ سال 1887 هنگام اولین نمایش اوپرای «چارق کوچولوها» (ساخته ٔ خود او) شخصاً آن را رهبری میکرد. در سالهای 1887 - 1889 چایکوفسکی دو سفر نمایشی بزرگ به ممالک اروپا نمود و در کشورهای آلمان ، چک ، فرانسه و انگلستان هنرنمائی کرد. در بهار سال 1891 بایالات متحده ٔ امریکا سفر کرد و چند کنسرت سمفونیک را رهبری نمود. در سال 1892 بعضویت وابسته ٔ فرهنگستان (آکادمی ) هنرهای زیبا، ضمیمه ٔ انستیتوی فرانسه انتخاب شد و در سال 1893 عنوان دکتری افتخاری دانشگاه کمبریج بوی اعطاء گردید. از سال 1885 ببعد بزرگترین آثار چایکوفسکی بوجود آمده است ، از قبیل : اوپرای «ساحره » و «بی بی پیک » از روی منظومه ٔ «پوشکین » و «یولانتا» از روی درام «دختر رنه شاه » اثر «هرتس » و «پریروی خفته » و «شچلکونچیک » و سمفونی های پنجم و ششم موسوم به «سمفونی پاته تیک » و سمفونی برنامه ای «مانفرد» از روی اثر «ج . بایرون » و اوورتور فانتزی «هاملت » از روی اثر «شکسپیر» و «خاطرات فلورانس » برای سازهای سیمی و یک سری پیس های مخصوص پیانو و رومانسها و چندین اثر دیگر. در تاریخ 16 اکتبر سال 1893 در پترزبورگ نخستین بار سمفونی ششم چایکوفسکی تحت رهبری خود او اجرا شد و چند روز بعد این آهنگساز نامی سخت بیمار شد و در همین بیماری درگذشت . جنازه ٔ او در دیر بزرگ «آلکسارو نفسکایا» در «پترزبورگ » بخاک سپرده شده است .
ترجمه مقاله