ژزف فلاویوس

ژزف فلاویوس . [ ژُ زِ فْلا / ف ِ ] (اِخ ) نام مورخ یهود. مولد بسال 307 م . وی پس از تبحر در عبری و یونانی برای دفاع بعض روحانیون یهود به روم رفت و سپس در موقع جنگ وسپاسیان سردار روم با یهود تسلیم شد. چون پیش بینی کرد که وسپاسیان و پسر او تیتوس به امپراطوری روم خواهند رسید و چنین شد مورد توجه دو امپراطور مزبور گردید. تیتوس پس از تسخیر بیت المقدس تمام کتب مذهبی یهودرا به اختیار او گذاشت و او سنوات آخر عمر خود را در دربار روم گذرانید و کتبی راجع به تاریخ یهود و خراب شدن اورشلیم نوشت . کتابهای او از اینقرار است : 1-هفت کتاب راجع به وقایعی که دنباله ٔ آن جنگهای رومیان با یهود و خراب شدن بیت المقدس است . 2- کتاب دیگر که حاوی بیست فصل و راجع به عهد عتیق یهود است . این کتاب را چنانکه خود فلاویوس گوید با این مقصود نوشته که یونانیان با تاریخ یهود آشنا شوند و رومیان بدانند که ملت او گذشته های طولانی داشته اند و چیزهائی که نویسندگان رومی راجع به این ملت منتشر می کنند صحیح نیست . در این تألیف تا فصل هفتم کتاب یازدهم نوشته های او موافق توراة است . بعد از سلطنت کورش بزرگ تاریخ یهود را دنبال کرده و وقایع دوره ٔ بطالسه و سلوکیها را به تفصیل شرح داده و سپس فروتر شده و به دوره ٔ رومیان رسیده است . 3- کتابهائی نیز در شرح احوال خود نوشته که در واقع دنباله ٔ کتاب مذکور است . 4- کتابی در قدمت ملت یهود. و این کتاب در واقع امر برای دفاع از ملت مزبور تألیف شده است . توضیح آنکه آپیون یکی از نحویّون اسکندرانی را یونانیان به روم فرستاده بودند و او در نزد کالی گولا امپراطور روم از یهود بدگوئی کرده و گفته بود که آنان امپراطور مزبور را خدا نمی دانند. در این کتاب فلاویوس از تاریخ نویسی یهودیان ودیگر مورخین مشرق زمین دفاع کرده گوید که آنان بهتر از مورخین یونانی از عهده برآمده اند، سپس از مان تُن مورّخ مصری و سایر مورّخینی که نوشته اند مسقطالرأس یهودیان مصر است انتقاد و پس از آن در مقابل آپیون از ملت یهود و موسی و قانونگذاری او دفاع کرده است . 5- کتابی هم به دست آمده موسوم به حکومت عقل که بعض محققین آن را به فلاویوس نسبت می دهند. مصنف این کتاب می خواسته است فلسفه ٔ یونانی را با نوشته های توراة وفق دهد. اهمیت نوشته های این مورخ از اینجا مشاهده می شود که نویسندگان معتبر کلیسای (مسیحی ) مانند تئوفیل وکلمان اسکندرانی و اسویوس و غیره به او استناد کرده اند. انشاء آن چنانکه گویند فصیح و روشن است ، ولی مورّخ مذکور همه جا بیطرفانه قضاوت نکرده و راجع به رومیان بیان او متملقانه است و جاهائی هم که از خود دفاع کرده قلم او تابع احساسات شخصی شده است . (ایران باستان ج 1 صص 80 - 81).