کدامین
لغت‌نامه دهخدا
کدامین . [ ک ُ ] (ص نسبی ، ضمیر) از: کدام + ین (پسوند). کدام . کدام یک . (یادداشت مؤلف ). از ادات پرسش است و تردید را رساند و همیشه مقدم بر اسم آید. کدامی . (از فرهنگ فارسی معین ) :
گشاده شود کار چون سخت بست
کدامین بلند است نابوده پست .
کدامین پدر این چنین کار کرد
سزاوارم اکنون بگفتار سرد.
بگو مر مرا تا که بودم پدر
کیم من بتخم از کدامین گهر.
کدامین پسند آیدش زین دو راه
بفرمان رود هم بر آن ره سپاه .
کدامین ره آید مرا سودمند
کدام است با رنج و درد و گزند.
راست برگوی که در تو شده ام عاجز
به کدامین ره بیرون شده ای زین دز.
گهر خوانمش یا عرض باز گوی
کزین هر دونامش کدامین سزاست .
نقل خاص آورده ام ز آنجا و یاران بی خبر
کاین چه میوه ست از کدامین بوستان آورده ام .
و گرنه ما کدامین خاک باشیم
که از دیوار تو رنگی (گردی ) تراشیم .
غم خور و بگذر ز کدامین گلی
شاد نشسته به کدامین دلی .
گفت چون بیرون شدی از شهر خویش
در کدامین شهر می بودی تو بیش .
ندانم کدامین سخن گویمت
که بالاتری ز آنچه من گویمت .
دو خواهند بودن به محشر فریق
ندانم کدامین دهندم طریق .
در پیش شاه عرض کدامین جفا کنم
شرح نیازمندی خود یا ملال تو.
ملوک زمان را کدامین ذخیره
به از ذکر باقیست ز ایام فانی .
|| چه کس . (یادداشت مؤلف ) :
تا کدامین دست گیرد در خطر
دست و پایی می زند از بیم سر.
|| کجا. چه جای . چه محل . (ناظم الاطباء). || چندمین . (ناظم الاطباء).
- به کدامین ؛ به چه جای . (ناظم الاطباء).
- || به چه کس . (ناظم الاطباء).
- || به چه چیز. (ناظم الاطباء).
- در کدامین ؛ در چه جای . (ناظم الاطباء). رجوع به کدام شود.
گشاده شود کار چون سخت بست
کدامین بلند است نابوده پست .
ابوشکور.
کدامین پدر این چنین کار کرد
سزاوارم اکنون بگفتار سرد.
فردوسی .
بگو مر مرا تا که بودم پدر
کیم من بتخم از کدامین گهر.
فردوسی .
کدامین پسند آیدش زین دو راه
بفرمان رود هم بر آن ره سپاه .
فردوسی .
کدامین ره آید مرا سودمند
کدام است با رنج و درد و گزند.
فردوسی .
راست برگوی که در تو شده ام عاجز
به کدامین ره بیرون شده ای زین دز.
منوچهری .
گهر خوانمش یا عرض باز گوی
کزین هر دونامش کدامین سزاست .
ناصرخسرو.
نقل خاص آورده ام ز آنجا و یاران بی خبر
کاین چه میوه ست از کدامین بوستان آورده ام .
خاقانی .
و گرنه ما کدامین خاک باشیم
که از دیوار تو رنگی (گردی ) تراشیم .
نظامی .
غم خور و بگذر ز کدامین گلی
شاد نشسته به کدامین دلی .
نظامی .
گفت چون بیرون شدی از شهر خویش
در کدامین شهر می بودی تو بیش .
مولوی .
ندانم کدامین سخن گویمت
که بالاتری ز آنچه من گویمت .
سعدی .
دو خواهند بودن به محشر فریق
ندانم کدامین دهندم طریق .
سعدی .
در پیش شاه عرض کدامین جفا کنم
شرح نیازمندی خود یا ملال تو.
حافظ.
ملوک زمان را کدامین ذخیره
به از ذکر باقیست ز ایام فانی .
فریدون العکاشه .
|| چه کس . (یادداشت مؤلف ) :
تا کدامین دست گیرد در خطر
دست و پایی می زند از بیم سر.
مولوی .
|| کجا. چه جای . چه محل . (ناظم الاطباء). || چندمین . (ناظم الاطباء).
- به کدامین ؛ به چه جای . (ناظم الاطباء).
- || به چه کس . (ناظم الاطباء).
- || به چه چیز. (ناظم الاطباء).
- در کدامین ؛ در چه جای . (ناظم الاطباء). رجوع به کدام شود.
