ترجمه مقاله

کفیده

لغت‌نامه دهخدا

کفیده . [ ک َ دَ / دِ ] (ن مف ) از هم بازشده و شکافته و ترکیده . (برهان ) (ناظم الاطباء). ترقیده و شکافته . (غیاث ). کفته . (فرهنگ اسدی ). مشفوق . مبطور. بطیر. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا) :
خوانی نهاده بر وی چون سیم پاک میده
با برگان و حلوا شفتالوی کفیده .

ابوالعباس .


مگر که نار کفیده ست چشم دشمن تو
کزو مدام پریشان شده ست دانه ٔ نار.

فرخی .


سرایهاش چو گوز شکسته کرد از خاک
بهارهاش چو نار کفیده کرد از نار.

فرخی .


دو لب چو نار کفیده چو برگ سوسن زرد
دو رخ چونار شکفته چوبرگ لاله ٔ لال .

فرخی .


همیشه کفش و پلش را کفیده بینم من
بجای کفش و پلش دل کفیده بایستی .

معروفی .


چوعاشق کرده خونین هر دو دیده
زفر بگشاده چون نار کفیده .

(ویس و رامین ).


که از تشنگی کارم آمد بسر
دلم شدکفیده ، خلیده جگر.

شمسی (یوسف و زلیخا).


شکل پروین است با نار کفیده بردرخت
رنگ گردون است با آب روان بر آبدان .

ازرقی (از فرهنگ جهانگیری ).


و زهیبت تو دیده و روی مخالفان
پرخون چو لاله باد و کفیده چو نار باد.

مسعودسعد.


دور از تو همچو نار دل من کفیده باد
گریک نفس ز دوستی تو جدا بود.

عبدالواسع جبلی .


سر خوارج خواهم شکافته چو انار
دل روافض خواهم کفیده چون جوزق .

انوری .


ولی دل از سر سرسام غم بفرقت او
زبان سیاه تر از کلک سر کفیده ٔ اوست .

خاقانی (دیوان چ سجادی ص 824).


سیب چو مجمری ز زر خرده ٔ عود درمیان
کرده برای مجمرش نار کفیده اخگری .

خاقانی .


ولی کان نار شیرین کار دیده
ز حسرت گشته چون نار کفیده .

نظامی .


نار از جگر کفیده ٔ خویش
خونابه چکاندبردل ریش .

نظامی .


ای عجب پاشنه ٔ کفیده را دوست داری . (ابوالفتوح رازی ).
- کفیده پای ؛ آنکه پایش ترکیده باشد. اسلع. (از یادداشتهای مرحوم دهخدا).
- کفیده نار ؛ انار شکافته و پوست باز کرده :
اشک من ناردانه شد نه عجب
گردل من کفیده نار شود.

مسعودسعد.


ترجمه مقاله