ترجمه مقاله

یونس

لغت‌نامه دهخدا

یونس . [ ن ُ ] (اِخ ) ابن حبیب الضبی ، مکنی به ابوعبدالرحمان . امام نحویان بصره در روزگار خویش بود و محضر او مجمع اهل ادب و نحو و تحقیق و مرجع رفع مشکلات ادیبان و نحویان بود. سیبویه ازمحضر او کسب علم کرده و در کتاب خود از او روایت دارد و نیز کسایی و فراء و ابوعبیده و ابوزید انصاری وجز آنان و همچنین فقها از محضر او استفاده کرده اند.او در عربیت شیوه ها و قیاسهایی داشت که مخصوص خودش بود. وی را تألیفات سودمند بسیاری بود که از آن جمله است : 1- معانی القرآن (بزرگ ). 2- معانی القرآن (کوچک ). 3- کتاب اللغات . 4- کتاب النوادر. 5- کتاب الامثال . وی به سال 80 هَ . ق . به دنیا آمد و به سال 182 هَ . ق . در 102سالگی درگذشت . (از معجم الادباء ج 19 ص 67). حلقه ٔ درس او به بصره بود. طلاب علم و اهل ادب و فصحای اعراب و وفود بادیه از راههای دور به خدمت او شتافتند. من [ابن ندیم ] به خط عبداﷲبن مقله خواندم که از ابوالعباس ثعلب روایت کرده است . عمر یونس از صد درگذشت و به سبب پیری از کار افتاده بود و به سال صد و هشتادوسه درگذشت و در عمر خود زن نکرد و سریه نیز نگزید و همت او جز در طلب علم و محادثه ٔ رجال علم صرف نشد.(از فهرست ابن الندیم ص 63). و رجوع به روضات الجنات ص 272 و ابن خلکان ج 2 ص 603 و فهرست عقدالفرید و فهرست البیان و التبیین و فهرست الموشح و اعلام زرکلی شود.
ترجمه مقاله