هلاکو خان مغول

هلاکو یا هولائو معروف به هلاکو خان یکی از چهار پسر تولی خان و نوهٔ چنگیزخان بود. مادر و نیز همسرش هر دو عیسوی مذهب بودند. مادرش زنی عیسوی مذهب موسوم به سرقویتی بیگی بود و زنش دوقوز خاتون نیز مسیحی بود. برادر بزرگ او قوبلای خان نخستین امپراتور سلسله یوآن در چین بود. او همچنین برادر منگوقاآن جانشین چنگیز و چهارمین خان از امپراتوری مغول بود. هولاکو از این رو بنیانگذار سلسله ایلخانیان در ایران می باشد. هرچند نبردهای وی و بازمانده گانش با مملوک ها به منظور فتح سوریه و مصر با شکست مواجه شد. هلاکو در سال ۶۵۷ قمری به خواهش و پیشنهاد خواجه نصیر طوسی با ساخت رصدخانه مراغه موافقت کرد. ساخت رصدخانه در سه شنبه ۴ جمادی الاول ۶۵۷ (قمری) (۱۶ اردیبهشت ۶۳۸) آغاز شد.هلاکو سلسلهٔ ایلخانان را تأسیس کرد و پس از آن که با بستگان نزدیک خود -از جمله «برکای» پسر «جوچی»- دچار اختلاف شد، در سال ۶۶۳ ه ق بیمار و پس از مدتی در سن ۴۸ سالگی درگذشت. وی به همراه جواهرات قیمتی خود در مکانی نامعلوم در جزیره شاهی در دریاچه ارومیه دفن شد.