کارما

مفهوم کارما:«هر چه بکاری همان بدرَوی». در هندوئیسم و بودیسم مفهوم کارما (به سانسکریت:कर्म) به معنی زیستکار یا عملکرد فرد در زندگی است و این عملکردها ذاتاً و به طور خودکار نتایجی به دنبال دارند. بدین معنی که «هر چه بکاری همان بدرَوی». در باور هندوان و بوداییان، بر اثر کردارهای فرد (کارما) نیرویی ایجاد می شود که چگونگی زندگی آن فرد را در این زندگی و زندگی های بعدی اش مشخص می کند.[۱] اصل کارما می گوید که نتیجه هرآنچه انجام می دهیم به خودمان بازمی گردد. پیامد عملکرد فرد کارمیوه Vipāka نامیده می شود. بر اساس این اصل، این خدا نیست که به نسبت اعمال بشر پاداش می دهد یا تنبیه می کند بلکه کردارها ذاتاً پیامدهای خوب یا بد را همراه خود دارند. در ادیانی که به تولد ادواری Saṃsāra باور دارند، مانند هندوئیسم، بودیسم، و جینیسم، نتایج کارما به زندگی های بعدی نیز کشیده می شود و در دوره های بعدی زندگی نیز به ظهور می رسد. بر این اساس، هر فرد، از طریق اعمالی که انجام می دهد باعث و بانی رنج و شادی ها در زندگی(های) خود است. به باور این ادیان، زمانی که فرد به مرحله ای برسد که اعمالی را انجام دهد بدون این که کوچک ترین دلبستگی و وابستگی به این اعمال داشته باشد، این عملکردها (کارماهای) او نتیجه و کارمیوه ای به دنبال نخواهند داشت. بدین طریق کارماهای پیشین میوه های خود را به مرور به ظهور می رسانند اما کارمیوه های جدیدی به آن ها اضافه نمی شود. عدم دلبستگی و ناوابستگی به زندگی، در تمامی جنبه های آن، به فرد کمک می کند تا چرخه تولدهای ادواری را شکسته و به «رهایی» برسد. هدف از این رهایی این است تا فرد دیگر رنجی نکشد. بودا در متنی معروف به سبد گفتارهای تدریجی aṅguttaranikāya (قسمت I.87f) در مورد کارما می گوید: من صاحب اعمال خویشم، میراث دار کردارهای خویش، زاده اعمال خود، در پیوند با کردار خویش، و متکی بر اعمال خود می زیم، و هر فعلی که انجام می دهم، نیک یا بد میراث آن به من می رسد فرد راهب، بایستی همواره بر این اصل تأمل کند.