امهاتلغتنامه دهخداامهات . [ اُم ْ م َ ] (ع اِ) ج ِ اُمَّهة. (ناظم الاطباء) (از المرجع) (از آنندراج ). ج ِ اُم ّ. (از اقرب الموارد). مادرها. (ناظم الاطباء). مادران . (مؤید الفضلاء) (آنندراج ). امهات در ذوی العقول گویند و امات در غیرذوی العقول . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (آنندراج ) (از مهذب
امهاتفرهنگ فارسی عمید= ام⟨ امهات اربعه (سفلی): [قدیمی، مجاز] چهار عنصر (آب، باد، خاک، و آتش).⟨ امهات علوی: [قدیمی، مجاز] علوم، عقول، نفوس، و ارواح.
امحاضلغتنامه دهخداامحاض . [ اِ ] (ع مص ) دوستی خالص کردن . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (آنندراج ) (فرهنگ فارسی معین ). دوستی ویژه کردن . (تاج المصادر بیهقی ). || شیر خالص خورانیدن کسی را. (از منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (آنندراج ). || شراب ویژه دادن .(تاج
امعاضلغتنامه دهخداامعاض . [ اِ ] (ع مص ) خشمناک کردن و دشوار نمودن کار بر کسی . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). خشمناک کردن و بدرد آوردن . (از اقرب الموارد). || سوختن . (بمعنی متعدی آن ). (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). سوزانیدن . (از اقرب الموارد).
امعاطلغتنامه دهخداامعاط. [ اِم ْ م ِ ] (ع مص ) پی درپی افتادن موی . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). برافتادن موی از بیماری . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) (آنندراج ). تَمَعﱡط. (از اقرب الموارد). || ریختن ریشه ٔ رسن و سوده ونرم شدن آن . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء). اصل آن انمعاط است ، نون ب
امهادلغتنامه دهخداامهاد. [ اَ ] (ع اِ) ج ِ مُهْد. (از اقرب الموارد و ذیل آن ) (از منتهی الارب ). ج ِ مِهَدة. (از منتهی الارب ) . زمینهای بلند و یا زمینهای پست وهموار و نرم . (از آنندراج ). و رجوع به مُهْد شود.
اصل امهاتلغتنامه دهخدااصل امهات . [ اَ ل ِ اُم ْ م َ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) عناصر اربعه : فیض تو که چشمه ٔ حیاتست روزی ده اصل امهاتست .نظامی .
امهات اربعهلغتنامه دهخداامهات اربعه . [ اُم ْ م َ ت ِ اَ ب َ ع َ/ع ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) عناصر اربعه . (از شرح منظومه ٔ حاج ملاهادی سبزواری چ سنگی ص 273). چارمادر. چهارآخشیج . چهارگوهر (باد، خاک ، آب و آتش ). مقابل آباء علوی .
امهات اسماءلغتنامه دهخداامهات اسماء. [ اُم ْ م َ ت ِ اَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) در اصطلاح عرفان ، مراد اسماء ذاتند که اسماء صفات و افعال از آنها متفرع میشود و آنها عبارتند از: اول ، آخر، ظاهر و باطن که جامع آنهااﷲ و رحمن است . (از کشف اللغات ) (از کشاف اصطلاحات الفنون ) (آنندراج ) (فرهنگ علوم عقل
امهات حقایقلغتنامه دهخداامهات حقایق . [ اَ م م َ ت ِ ح َ ی ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) امهات اسماء. (فرهنگ علوم عقلی ). رجوع به امهات اسماء شود.
امهات حیوانلغتنامه دهخداامهات حیوان . [ اُم ْ م َ ت ِ ح َی ْ/ ح ِی ْ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) امهات اربعه . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به امهات و امهات اربعه شود.
هفت مادرلغتنامه دهخداهفت مادر. [ هََ دَ ] (اِ مرکب ) امهات سبعه . (یادداشت مؤلف ). ظاهراً هفت طبقه ٔ زمین است .
امهةلغتنامه دهخداامهة. [ اُم ْ م َهََ ] (ع اِ) مادر. (آنندراج ) (ناظم الاطباء) (از المرجع). لغتی است در اُم ّ. (از آنندراج ) : امهتی خندف و الیاس ابی . قصی (از المرجع).بعضی گفته اند مادر در ذوی العقول . (از یادداشت مؤلف ). || کبر و تی
ابوالعباسلغتنامه دهخداابوالعباس . [ اَ بُل ْ ع َب ْ با ] (اِخ ) خضر پیامبر را گویند کنیت ابوالعبّاس دارد. رجوع به قاموس و دیگر امّهات شود.
چهارآخشیجفرهنگ فارسی عمیدعناصر چهارگانه شامل آب، آتش، باد، خاک؛ چهارعنصر؛ آخشیجان؛ چهارارکان؛ چهارامهات؛ چهارگوهر؛ چهارمادر.
چهارمادرانلغتنامه دهخداچهارمادران . [ چ َ / چ ِ دَ ] (اِ مرکب ) امهات اربعه . عناصر چهارگانه . آب و باد و خاک و آتش . چهارآخشیجان : خصم تو چهارمادران رافرزند یگانه ای است خنثی .؟
امهات اربعهلغتنامه دهخداامهات اربعه . [ اُم ْ م َ ت ِ اَ ب َ ع َ/ع ِ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) عناصر اربعه . (از شرح منظومه ٔ حاج ملاهادی سبزواری چ سنگی ص 273). چارمادر. چهارآخشیج . چهارگوهر (باد، خاک ، آب و آتش ). مقابل آباء علوی .
امهات اسماءلغتنامه دهخداامهات اسماء. [ اُم ْ م َ ت ِ اَ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) در اصطلاح عرفان ، مراد اسماء ذاتند که اسماء صفات و افعال از آنها متفرع میشود و آنها عبارتند از: اول ، آخر، ظاهر و باطن که جامع آنهااﷲ و رحمن است . (از کشف اللغات ) (از کشاف اصطلاحات الفنون ) (آنندراج ) (فرهنگ علوم عقل
امهات حقایقلغتنامه دهخداامهات حقایق . [ اَ م م َ ت ِ ح َ ی ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) امهات اسماء. (فرهنگ علوم عقلی ). رجوع به امهات اسماء شود.
امهات حیوانلغتنامه دهخداامهات حیوان . [ اُم ْ م َ ت ِ ح َی ْ/ ح ِی ْ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) امهات اربعه . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به امهات و امهات اربعه شود.
امهات سفلیلغتنامه دهخداامهات سفلی . [اُم ْ م َ ت ِ س ُ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) عناصر اربعه . (شرفنامه ٔ منیری ) (مؤید الفضلاء). عناصر اربعه (آب ، آتش ، خاک و باد). (از کشاف اصطلاحات الفنون ). اربعه ٔ عناصر یا طبقات زمین . (غیاث اللغات ) (آنندراج ).
چهارامهاتلغتنامه دهخداچهارامهات . [چ َ / چ ِ اُم ْ م َ ] (اِ مرکب ) چهارعنصر : زمانه را ز پی زادن چنو فرزندعقیم گشت چهارامهات و هفت آباش .سنائی .
اصل امهاتلغتنامه دهخدااصل امهات . [ اَ ل ِ اُم ْ م َ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) عناصر اربعه : فیض تو که چشمه ٔ حیاتست روزی ده اصل امهاتست .نظامی .