شرطهلغتنامه دهخداشرطه . [ ش ُ طَ / طِ ] (از ع ص ، اِ) قاضی بیع و شرا. || محافظ پادشاه و قراول آن . || سیاه پوش و لباس سوگواری پوشیده . || میمون و خجسته . || مطبوع و موافق و پسندیده . (ناظم الاطباء). این معانی مخصوص به این فرهنگ است .
شرطةلغتنامه دهخداشرطة. [ ش ُ طَ ] (ع مص ) معلق کردن چیزی را بچیزی . یقال : خذ شرطتک . (از منتهی الارب ).
شرثةلغتنامه دهخداشرثة. [ ش َ ث َ ] (ع ص ، اِ) کفش کهنه . (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). کفش کهنه و فرسوده . (ناظم الاطباء).
شرطةلغتنامه دهخداشرطة. [ ش ِ طَ ] (اِخ ) ناحیه ٔ بزرگی است از اعمال واسط که در بین انین و منحدر واقع شده بطرف بصره . (از معجم البلدان ) : وی چون ز شرطه سوی حرم شد کلیم وارگامی دو سه بر اسبک خادم مگر نشست .سیدحسن غزنوی .
شرطیةلغتنامه دهخداشرطیة. [ ش َ طی ی َ ] (ع ص نسبی ) یا شرطیة. تأنیث شرطی . فرگروی . (ناظم الاطباء).- جمله ٔ شرطیه . (اصطلاح نحو). رجوع به شرط شود.- شرطیه ٔ متصله ؛ فرگروی پیوسته . (از ناظم الاطباء).- شرطیه ٔ منفصله
صاحب شرطهلغتنامه دهخداصاحب شرطه . [ ح ِ ش ُ طَ / طِ ] (ص مرکب ، اِ مرکب ) رئیس شرطه . رئیس نظمیه . مدیرالشرطة.
باد شرطهلغتنامه دهخداباد شرطه . [ دِ ش ُ طَ / طِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) باد شُرط. باد موافق : با طبع مخالف چه کند دل که بسازدشرطه همه وقتی نبود لایق کشتی . سعدی .کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز<br
صاحب شرطهلغتنامه دهخداصاحب شرطه . [ ح ِ ش ُ طَ / طِ ] (ص مرکب ، اِ مرکب ) رئیس شرطه . رئیس نظمیه . مدیرالشرطة.
باد شرطهلغتنامه دهخداباد شرطه . [ دِ ش ُ طَ / طِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) باد شُرط. باد موافق : با طبع مخالف چه کند دل که بسازدشرطه همه وقتی نبود لایق کشتی . سعدی .کشتی شکستگانیم ای باد شرطه برخیز<br