شمسیلغتنامه دهخداشمسی . [ ش َ ] (اِخ ) از گویندگان معاصر سلطان سعید و مداح اوست . ابیات زیر از اوست :کشیدی خنجر و آیینه ٔ رخسارخود کردی به چشم عاشقان نظاره ٔ دیدار خود کردی .ز رویم آن زمان اشک ندامت پاک خواهد شدکه سر در راه آن سرو خرامان خاک خواهد شد.(از
شمسیلغتنامه دهخداشمسی . [ ش َ ] (اِخ ) بدخشانی . شاعری شوخ طبع و بذله گو و از معاصران مولانا جامی در قرن نهم هجری بود. از اشعار او است :چشمان من به رویت در عاشقی چنانندکز رشک یکدگر را دیدن نمی توانند. (از مجالس النفائس ص 118).</p
شمسیلغتنامه دهخداشمسی . [ ش َ ] (اِخ ) بغدادی . از گویندگان قرن دهم هجری و شیعه ٔمتعصب است و اشعار فراوانی دارد، از آن جمله است :گر چنین صابون پیاپی آید از شهر حلب ضامن صابون از اینجا خیمه بیرون می زند.(از مجمعالخواص ص 296 و فرهن
شمسیلغتنامه دهخداشمسی . [ ش َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان رستاق بخش اشکذر شهرستان یزد. سکنه ٔ آن 1075 تن . آب آن از قنات . راه آن ماشین رو. دبستان ، پاسگاه ژاندارمری و یک گنبد قدیمی دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 1).
شمسیلغتنامه دهخداشمسی . [ ش َ ] (ص نسبی ) نسبت به عبد شمس . (منتهی الارب ). || منسوب به شمس که آفتاب بود. (ناظم الاطباء).- حروف شمسی ؛ حروفی هستند که وقتی در اول کلمه می آیند با آوردن حرف (ال ) به اول آنها حرف لام تلفظ نمی شود و آن حروف مشدد خوانده می شوند، چون شم
تاریخ شمسیلغتنامه دهخداتاریخ شمسی . [ خ ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) حساب زمانی که به اعتبار حرکت زمین بدور خورشید و بقول قدما حرکت شمس بدور زمین حاصل آید. تاریخ هجری شمسی محاسبه ٔتاریخ است از سال هجرت پیغمبر بحساب سالهای شمسی .مؤلف فرهنگ نظام در ماده ٔ «شمسی » آرد: «سالی که به اعتبار چهار
روز شمسیلغتنامه دهخداروز شمسی . [ زِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مدت لازم برای اینکه یک نصف النهار دوبار بر خورشید بگذرد و آن کمی از روز نجومی درازتر است . روزهای شمسی با یکدیگر مساوی نیستند. رجوع به روز نجومی شود.- روز شمسی متوسط ؛ فاصله ٔ بین دو عبور آفتاب محاذی [
شمسی قمریلغتنامه دهخداشمسی قمری . [ ش َ ق َ م َ ] (اِ مرکب ) انعامی که رؤسای دولتی بواسطه ٔ تفاوت سال قمری با شمسی اخذ کرده اند به دوران قاجاریه . (ناظم الاطباء). || مدت سه چهار روز در هر ماه که کنیز از خانم خانه اجازه ٔ رفتن به خانه ٔ خود حاصل می کند. (ناظم الاطباء).
سال شمسیلغتنامه دهخداسال شمسی . [ ل ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مدت زمانی که زمین بدور خورشید میگردد یکسال را تشکیل میدهد که آن را سال شمسی گویند و این مدت دوازده ماه است و دوازده ماه آن عبارت از فروردین و اردیبهشت .... تا اسفند ماه است .
صداع شمسیلغتنامه دهخداصداع شمسی . [ ص ُ ع ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) صداع که از بسیار نشستن در آفتاب عارض شود. || قسمی صداع که از طلوع آفتاب پیدا شده و رو به ازدیاد میرود تا ارتفاع آفتاب و نزدیک غروب زائل میشود.
شمسیرلغتنامه دهخداشمسیر. [ ش َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان ارشق بخش مرکزی شهرستان خیاو. سکنه ٔ آن 155 تن و آب آن از چشمه است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4).
شمسینلغتنامه دهخداشمسین . [ ش َ س َ ] (ع اِ) تثنیه ٔ شمس : خورشید و ماه . ماه و هور. (یادداشت مؤلف ). رجوع به شمس شود.
شمسیهلغتنامه دهخداشمسیه . [ ش َ سی ی َ / ی ِ ] (اِخ ) شعبه ای از صوفیه ٔ نعمةاللهیه منسوب به شمس العرفاء. (فرهنگ فارسی معین ).
شمسیهلغتنامه دهخداشمسیه . [ ش َ سی ی ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان ریوند بخش حومه ٔ شهرستان نیشابور. سکنه ٔ آن 175 تن . آب آن از قنات است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).
شمسیةلغتنامه دهخداشمسیة. [ ش َ سی ی َ ] (ع ص نسبی ) شمسیة. شمسی . منسوب به شمس . (ناظم الاطباء). منسوب به شمس بمعنی خورشید. || منسوب به شمس الدین و شمس العرفاء. (یادداشت مؤلف ). || منسوب به کلمه ٔ شمس .- حروف شمسیه ؛ حروف شمسی . رجوع به ترکیب حروف شمسی شود.||
شمسی قمریلغتنامه دهخداشمسی قمری . [ ش َ ق َ م َ ] (اِ مرکب ) انعامی که رؤسای دولتی بواسطه ٔ تفاوت سال قمری با شمسی اخذ کرده اند به دوران قاجاریه . (ناظم الاطباء). || مدت سه چهار روز در هر ماه که کنیز از خانم خانه اجازه ٔ رفتن به خانه ٔ خود حاصل می کند. (ناظم الاطباء).
شمسیرلغتنامه دهخداشمسیر. [ ش َ ] (اِخ ) دهی است از دهستان ارشق بخش مرکزی شهرستان خیاو. سکنه ٔ آن 155 تن و آب آن از چشمه است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 4).
شمسینلغتنامه دهخداشمسین . [ ش َ س َ ] (ع اِ) تثنیه ٔ شمس : خورشید و ماه . ماه و هور. (یادداشت مؤلف ). رجوع به شمس شود.
شمسیهلغتنامه دهخداشمسیه . [ ش َ سی ی َ / ی ِ ] (اِخ ) شعبه ای از صوفیه ٔ نعمةاللهیه منسوب به شمس العرفاء. (فرهنگ فارسی معین ).
شمسیهلغتنامه دهخداشمسیه . [ ش َ سی ی ِ ] (اِخ ) دهی است از دهستان ریوند بخش حومه ٔ شهرستان نیشابور. سکنه ٔ آن 175 تن . آب آن از قنات است . (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 9).
تاریخ شمسیلغتنامه دهخداتاریخ شمسی . [ خ ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) حساب زمانی که به اعتبار حرکت زمین بدور خورشید و بقول قدما حرکت شمس بدور زمین حاصل آید. تاریخ هجری شمسی محاسبه ٔتاریخ است از سال هجرت پیغمبر بحساب سالهای شمسی .مؤلف فرهنگ نظام در ماده ٔ «شمسی » آرد: «سالی که به اعتبار چهار
روز شمسیلغتنامه دهخداروز شمسی . [ زِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مدت لازم برای اینکه یک نصف النهار دوبار بر خورشید بگذرد و آن کمی از روز نجومی درازتر است . روزهای شمسی با یکدیگر مساوی نیستند. رجوع به روز نجومی شود.- روز شمسی متوسط ؛ فاصله ٔ بین دو عبور آفتاب محاذی [
سال شمسیلغتنامه دهخداسال شمسی . [ ل ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) مدت زمانی که زمین بدور خورشید میگردد یکسال را تشکیل میدهد که آن را سال شمسی گویند و این مدت دوازده ماه است و دوازده ماه آن عبارت از فروردین و اردیبهشت .... تا اسفند ماه است .
سال هجری شمسیلغتنامه دهخداسال هجری شمسی . [ ل ِ هَِ ی ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) رجوع به سال شود.
صداع شمسیلغتنامه دهخداصداع شمسی . [ ص ُ ع ِ ش َ ] (ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) صداع که از بسیار نشستن در آفتاب عارض شود. || قسمی صداع که از طلوع آفتاب پیدا شده و رو به ازدیاد میرود تا ارتفاع آفتاب و نزدیک غروب زائل میشود.
