شیره پزلغتنامه دهخداشیره پز. [ رَ / رِ پ َ ] (نف مرکب ) دباس . که شیره پزد. که دوشاب پزد. (یادداشت مؤلف ).
شره شرهلغتنامه دهخداشره شره . [ ش ِرْ رَ ش ِرْ رَ ] (ص مرکب ، ق مرکب ) در تداول عامه ، پاره پاره (جامه ). (یادداشت مؤلف ). شرمبه شرمبه . شرنبه شرنبه . لقمه لقمه . تکه تکه . رجوع به شرمبه شود.
سره سرهلغتنامه دهخداسره سره . [ س َ رَ / رِ س َ رَ / رِ ] (ق مرکب ) خوب خوب . نیک نیک : اکنون بنشینم سره سره نظر میکنم تا نغزیهای ترا ای اﷲ می بینم . (کتاب المعارف ).
شیره پزخانهلغتنامه دهخداشیره پزخانه . [ رَ / رِ پ َ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) جایی که در آن شیره درست کنند. (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به شیره شود.
شیره پزیلغتنامه دهخداشیره پزی . [ رَ / رِ پ َ ] (حامص مرکب ) عمل و شغل شیره پز. || (اِمرکب ) دکان و محل پختن شیره . رجوع به شیره پز شود.
دوشاب پزلغتنامه دهخدادوشاب پز. [ پ َ ] (نف مرکب ) دباس . شیره پز. که پختن دوشاب پیشه دارد. (یادداشت مؤلف ). رجوع به دوشاب شود.
دباسلغتنامه دهخدادباس . [ دَب ْ با ] (ع ص ) آنکه عمل دبس کند یا آنرا بفروشد. دوشاب گر. (مهذب الاسماء) (دهار). دوشاب پز. شیره پز. این انتساب اشتغال به عمل دوشاب را میرساند. (سمعانی ). || دوشاب فروش . شیره فروش .
پزلغتنامه دهخداپز. [ پ َ ] (نف مرخم ) مخفف پزنده و این لفظ چون مزید مؤخردر آخر بسیاری از کلمات درآید: آجرپز. آشپز. آهک پز.پاچه پز. پی تی پز. پلوپز. چای پز. چلوپز. حلواپز. حلیم پز. خاصه پز. خرجی پز. خرده پز. خشت پز. خشکه پز. خوراک پز. خوردی پز. دست پز. دستی پز. دیزی پز. دیگ پز (طباخ ). شُله
شیرهلغتنامه دهخداشیره . [ رَ / رِ ] (اِ) عصیر. آنچه به فشردن از میوه یا نباتی برآید. عصاره . (یادداشت مؤلف ). افشرده که به عربی عصاره گویند. (انجمن آرا) (آنندراج ). عصیر میوه جات . (ناظم الاطباء). آب فشرده ٔ میوه . آب میوه .- شیره ٔ روان ؛ به اصطلاح اطبا
شیرهفرهنگ فارسی عمید۱. افشره و آبی که از میوه میگیرند.۲. آب انگور یا توت که آن را میجوشانند تا غلیظ شود.⟨ شیرۀ پرورده: (زیستشناسی) شیرهای که در برگهای گیاه پرورش مییابد و به قسمتهای مختلف گیاه میرود.⟨ شیرۀ تریاک: مادهای که از جوشاندن سوختۀ تریاک درست میکنند.⟨ شیرۀ خام:
چشیرهلغتنامه دهخداچشیره . [ چ َ رِ ] (اِ) نوعی از آش آرد که درون خمیر را از قیمه ٔ گوشت پر کرده باشند. (ناظم الاطباء).
جوشیرهلغتنامه دهخداجوشیره . [ ج َ / جُو رَ / رِ ] (اِ) بمعنی جوشیر است ، نوعی از آش . (برهان ). طعامی است که بهندش چچیرک نامند. (برهان ) (شرفنامه ٔ منیری ). || استاد جولاه باشد. رجوع به جوشیر شود.
شیرهلغتنامه دهخداشیره . [ رَ / رِ ] (اِ) عصیر. آنچه به فشردن از میوه یا نباتی برآید. عصاره . (یادداشت مؤلف ). افشرده که به عربی عصاره گویند. (انجمن آرا) (آنندراج ). عصیر میوه جات . (ناظم الاطباء). آب فشرده ٔ میوه . آب میوه .- شیره ٔ روان ؛ به اصطلاح اطبا
قشیرهلغتنامه دهخداقشیره . [ ] (اِخ ) نام چشمه ای است در نزدیکی طرسوس در حدود بغداد که آن را بذبذون گویند. آب آن چشمه از برودت به مرتبه ای بود که هیچکس طاقت نداشت لحظه ای در آنجا نشیند و صفایش به اندازه ای بود که نقش تنگه از ته آب مینمود. مأمون در همین جا وفات یافت . رجوع شود به تاریخ حبیب الس