البلغتنامه دهخداالب . [ اَ ] (ترکی ، ص ) دلیر. (شرفنامه ٔ منیری ) (فرهنگ شعوری ) (تعلیقات دکتر معین بر برهان قاطع ج 1 ص 157 از لغةالترک کاشغری ). و رجوع به اَلَب شود : این جهود و مشرک و ترسا و مغ<
البلغتنامه دهخداالب . [ اَ ] (ع اِ) پوست بزغاله . || زهر. شدت گرما. || شدت تب . || آغاز به شدگی دمل . || میلان نفس . || (مص ) تدبیر اندیشیدن بر شکست دشمن بطوری که معلوم او شود. || سخت راندن حمارطریده ٔ خود را. (منتهی الارب ). || گرد کردن و راندن شتران را. (منتهی الارب ) (تاج المصادر بیهقی ).
البلغتنامه دهخداالب . [ اِ ] (اِ) درختی است مانند درخت ترنج و آن زهرناک است . (منتهی الارب ). درختی است خاردار شبیه به درخت اترج و آن را میوه ایست و رستنگاه آن فراز کوهها بود و سخت اندک باشد و از ضِجاج هیچ چیزبا وی برابری نتواند کرد و آنچه در کوه خَفِرضَض به سراة یمامه روید از همه خبیث تر بو
الفصفرaleph null, aleph zero, aleph noughtواژههای مصوب فرهنگستانعدد اصلی هر مجموعه که با مجموعۀ اعداد طبیعی در تناظر یکبهیک است
حالبلغتنامه دهخداحالب . [ ل ِ ] (ع ص ) نعت فاعلی از حلب . دوشنده ٔ شیر. دوشنده . دوختار : تو هنوز از خارج آن را طالبی مجلبی از دیگران چون حالبی . مولوی . || (اِ) کِش . کشال . || رگ بن ران که از راه آن بول از گرده بسوی مثانه آید
حلبلغتنامه دهخداحلب . [ ح َ ] (ع مص ) بر دو زانو نشستن . (اقرب الموارد) (آنندراج ): حلب الرجل ؛ جلس علی رکبتیه . (اقرب الموارد). || فراهم آمدن از هر سو. (اقرب الموارد) (از آنندراج ): حلب القوم حلباً و حلوباً؛ اجتمعوا علی کل وجه . (از اقرب الموارد). || دوشیدن . (آنندراج ). حَلَب . (منتهی الار
حلبلغتنامه دهخداحلب . [ ح َ ل َ ] (اِخ ) شهر بزرگی است ازشام ، خرم و آبادان و با مردم و خواسته ٔ بسیار و یکی باره دارد که سوار بر سر وی گرداگرد وی بگردد. (حدود العالم ). شهری بزرگ است که هوایی خوش و آبی سالم وگوارا دارد. این شهر در آغاز قصبه ٔ «جند قنسرین » بوده است . گویند حضرت ابراهیم در ا
حلبلغتنامه دهخداحلب . [ ح َ ل َ ] (اِخ ) دهی است جزو دهستان ایجرود بخش حومه ٔ شهرستان زنجان . سردسیر و دارای 470 تن سکنه میباشد. از رودخانه ٔ ایجرود مشروب میشود و محصولاتش غلات ، انگور، میوه و قلمستان است . اهالی به کشاورزی و گله داری و گلیم بافی گذران میکنن
البعرة تدل علی البعیرلغتنامه دهخداالبعرة تدل علی البعیر. [ اَ ب َ رَ ت ُ ت َ دُل ْ ل ُ ع َ لَل ْ ب َ ] (ع جمله ٔ اسمیه ) پشک نشانه ٔ اشتر باشد، نظیر القدم یدل علی المسیر؛ از اثر بمؤثر توان راه برد.
البرزلغتنامه دهخداالبرز. [ اَ ب ُ ] (اِخ ) در اوستا، هره بره زئیتی پهلوی هره برز یا هربورس مرکب از دو جزء: هر، بمعنی کوه و برز بمعنی بالا و بلند و بزرگ یعنی کوه بلند و مرتفع. در ادبیات پارسی «برزکوه » هم بمعنی البرز آمده و ترجمه ٔ تحت لفظ آنست . سلسله ٔ البرز از جبال طالقان تا دره ٔ هراز ممتد
آلبلغتنامه دهخداآلب . [ آل ْب ْ / ل ِ ] (ترکی ، ص ) بترکی قدیم ، دلیر. پهلوان . و جزء نخستین بعض اعلام مرکبه ٔ ترکانست ، چون آلب ارغون ، آلب ارسلان ، آلب تگین ، و آن را اَلْب نیز گویند.
نصرالدینلغتنامه دهخدانصرالدین . [ ن َ رُدْ دی ] (اِخ )احمدبن الب ارغون . رجوع به احمدبن الب ارغون شود.
ابوشجاعلغتنامه دهخداابوشجاع . [ اَ ش ُ ] (اِخ ) عضدالدین الب ارسلان دومین از سلاجقه ٔ بزرگ . رجوع به الب ارسلان شود.
محمدلغتنامه دهخدامحمد. [ م ُ ح َم ْ م َ ] (اِخ ) آلب ارسلان . دومین از پادشاهان سلجوقی بزرگ (455 - 465 هَ . ق .). رجوع به آلب ارسلان شود.
البرزلغتنامه دهخداالبرز. [ اَ ب ُ ] (اِخ ) در اوستا، هره بره زئیتی پهلوی هره برز یا هربورس مرکب از دو جزء: هر، بمعنی کوه و برز بمعنی بالا و بلند و بزرگ یعنی کوه بلند و مرتفع. در ادبیات پارسی «برزکوه » هم بمعنی البرز آمده و ترجمه ٔ تحت لفظ آنست . سلسله ٔ البرز از جبال طالقان تا دره ٔ هراز ممتد
البادلغتنامه دهخداالباد. [ اِ ] (اِ) پنبه زن . حلاج . (برهان ) : نروی مشته ٔ البادی در کون کنمت بهجا گفتن از این مجلس بیرون کنمت .سوزنی .
الب ارسلانلغتنامه دهخداالب ارسلان . [ اَ اَ س َ ] (اِخ ) ابن اتسزبن محمدبن نوشتکین . بعد از اتسز به سال 551 پادشاهی یافت و به سال 558 هَ . ق . درگذشت . (تاریخ گزیده نسخه ٔ عکسی صص 490 - <span class
خالبلغتنامه دهخداخالب . [ ل ِ ] (ع ص ) مرد فریبنده . (منتهی الارب ) (اقرب الموارد) (آنندراج ) (ناظم الاطباء). خادِع . فریبنده ٔ بزبان . زبان باز. ج ، خَلَبَة.
حالبلغتنامه دهخداحالب . [ ل ِ ] (ع ص ) نعت فاعلی از حلب . دوشنده ٔ شیر. دوشنده . دوختار : تو هنوز از خارج آن را طالبی مجلبی از دیگران چون حالبی . مولوی . || (اِ) کِش . کشال . || رگ بن ران که از راه آن بول از گرده بسوی مثانه آید
خوالبلغتنامه دهخداخوالب . [ خ َ ل ِ ] (ع اِ) ج ِ خالبة. (منتهی الارب ) (از تاج العروس ) (از لسان العرب ). رجوع به خالبة شود.
دالبلغتنامه دهخدادالب . [ ل ِ ] (ع اِ) خدرک آتش که فرونمیرد. (منتهی الارب ). شراره ٔ آتش که دیر پاید.