برنج زارلغتنامه دهخدابرنج زار. [ ب ِ رِ ] (اِ مرکب ) جایی که برنج میروید. مزرعه ٔ برنج . آنجا که برنج کارند. شالی زار. برنجار. برنجستان : بحکم آنکه برنج زار است آب آن وخیم باشد و ناگوار. (فارسنامه ٔ ابن البلخی ص 142).
بیرنجلغتنامه دهخدابیرنج . [ رَ ] (ص مرکب ) (از: بی + رنج ) آسوده . راحت . سلیم . سالم . بی درد و رنج . تندرست : باز تو بیرنج باش و جان تو خرم با نی و با رود و بانبیذ قناروز. رودکی .همیشه تن شاه بیرنج بادنشستش همه بر سر گنج باد.<
برنجفرهنگ فارسی عمید۱. دانهای سفیدرنگ، از خانوادۀ غلات، و سرشار از نشاسته که بهصورت پخته خورده میشود.۲. گیاه یکسالۀ این دانه با برگهای باریک که در نواحی مرطوب میروید.⟨ برنج چمپا: نوعی برنج نامرغوب با نشاستۀ زیاد.⟨ برنج دمسیاه: نوعی برنج بلند که دُمشالی آن سیاه است.⟨ برنج
برنجفرهنگ فارسی عمیدآلیاژی زردرنگ و مرکب از مس و روی که برای ساختن سماور، کفۀ ترازو، و سینی به کار میرود.
برنزفرهنگ فارسی عمیدآلیاژی مرکب از مس و روی که در قالبگیری، مجسمهسازی، و در ساخت قطعات صنعتی و زیورآلات به کار میرود.
برنشفرهنگ فارسی عمیدهریک از دو شاخهای که از انتهای نای منشعب شده و هوای دم را به دو ریه میرسانند؛ نایژه.
برنجارلغتنامه دهخدابرنجار. [ ب ِ رِ ] (اِ مرکب )مخفف برنج زار است که شالی زار باشد. (برهان ) (آنندراج ) (از هفت قلزم ). رجوع به برنج زار و شالی زار شود.
برنجفرهنگ فارسی عمید۱. دانهای سفیدرنگ، از خانوادۀ غلات، و سرشار از نشاسته که بهصورت پخته خورده میشود.۲. گیاه یکسالۀ این دانه با برگهای باریک که در نواحی مرطوب میروید.⟨ برنج چمپا: نوعی برنج نامرغوب با نشاستۀ زیاد.⟨ برنج دمسیاه: نوعی برنج بلند که دُمشالی آن سیاه است.⟨ برنج
برنجفرهنگ فارسی عمیدآلیاژی زردرنگ و مرکب از مس و روی که برای ساختن سماور، کفۀ ترازو، و سینی به کار میرود.
برنجلغتنامه دهخدابرنج . [ ب َ رَ ] (اِ) آن باشد که بسبب کوری یا بجهت تاریکی دست خود را بر دیوار یا جائی بمالند تا رهگذر پیدا کنند. (برهان ) (از آنندراج ).
برنجلغتنامه دهخدابرنج . [ ب ِ رَ ] (معرب ، اِ)تخمی است مسهل بلغم ، معرب برنگ که بیشتر از کابل آرند. (منتهی الارب ). رجوع به برنج کابلی و برنگ شود.
برنجلغتنامه دهخدابرنج . [ ب ِ رِ ] (اِ) یک نوع از غله که در اراضی مرطوب ممالک حاره زراعت میشود و یکی از حبوب نشاسته ایست که اغذیه ٔ نیکو از آن ترتیب میدهند و عموم مردم چین از برنج تغذیه می کنند و در هندوستان یکی از زراعتهای عمده برنج است ونیز در افریقا و در ممالک حاره ٔ امریکا و در جنوب ایتال
خبرنجلغتنامه دهخداخبرنج . [ خ َ ب َ ن َ ] (ع ص ) لطیف و نرم جسم . (از اقرب الموارد). || نرم تن و خوش خلقت و ترکیب . (از متن اللغة). || کودک نیک پرورده . (مهذب الاسماء).
خرده برنجلغتنامه دهخداخرده برنج . [ خ ُ دَ / دِ ب ِ رِ ] (اِ مرکب ) برنج شکسته ریزتر از نیم دانه . شوکر در اصطلاح مردم گیلان و دیلمان . (یادداشت بخط مؤلف ).
شیربرنجلغتنامه دهخداشیربرنج . [ ب ِ رِ ] (اِ مرکب ) شله ای که از شیر و برنج سازند. (ناظم الاطباء). آش شیر. آش مرکب از برنج و شیر. شیربا. طعامی که از شیر و برنج پزند و بیشتر با شکر و شیره خورند. بهط. ابونافع. (یادداشت مؤلف ). بهطة. (دهار) : چه لطیف است به صبحی قدح شیر
اسبرنجلغتنامه دهخدااسبرنج . [ اِ ب َ رَ ] (معرب ، اِ)رجوع به اسفراج و ذیل قوامیس عرب تألیف دزی شود.